Sardunya
Yasadır ansıtalım:
Tohum ekenlerin, fide dikenlerin
Kimse durduramaz yağmurunu
Güneşini kimse kesemez
Fesleğen ekiyorum, sardunya dikiyorum
Arsızmış, öyle diyor komşum
Artık siz istemeseniz de
Açar tohumunu, yayılır toprağınızda
Ne güzel ne güzel ne güzel tanrım
Fesleğen ekiyor, sardunya dikiyorum
Bitiyorum arsızlığına çimenin çiçeğin
Arsızlık bugünden geri
Umut ve direnç demektir
Sokulmak demektir yaşamın koynuna
Özdeşlik demektir yaşamla
İnan olsun dostlar, inan olsun
Dalından kopan sardunya
Bozulmadı bi kez, eğmedi başını
Açmayı sürdürdü diktiğim toprakta
Gülten Akın (1933-2015)
Akın, Gülten (2019): Bütün Eserleri Cilt 1, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, s. 306.
Tohum ekenler, fide dikenler
Türkiye sol hareketi kadın+lar tarihi interaktif sergi ve arşivi hakkında
İstanbul Toplumsal Cinsiyet Müzesi, Türkiye’deki sol politikaların, sol eylemin, sol fikirlerin ve sol sanatın, özetle sol mücadele kültürünün oluşmasında, gelişmesinde ve sürdürülmesinde emeği olan sol kadın+ların görünürlüğünü arttırmak amacıyla, bu interaktif sanal arşivi tasarladı.
Arşiv, 1 Mayıs 2023 tarihinde açıldı.
2023’e değin onlarca kitap, belgesel, sergi gibi çalışmalarla anısı yaşatılan, onurlandırılan sol kadın+lar var. Tohum ekenler, fide dikenler Türkiye sol hareketi kadın+lar tarihi interaktif sergi ve arşivi, bu birikime, özgün bir yöntemle katkıda bulunuyor.
Ziyaretçilerin aynı zamanda bir tür sergi gibi de gezebileceği bu arşiv, sol hareket içindeki kadın+ların daha görünür olmasını sağlamanın ötesinde, interaktif tasarım desteğiyle, sınırsız sayıda yeni ismin de arşive sürekli olarak eklenmesini mümkün kılıyor.
Arşivin nüvesi 18 Mart 2023 tarihinde yapılan hazırlık atölyesinde oluştu. Atölyenin katılımcıları, Türkiye sol hareketinde kadın+lara dair sözlü tarih çalışması yürütmüş, otobiyografik ve biyografik eserler, derlemeler, belgeseller gibi çalışmalar yapmış olanlar, bu çalışmalarda ismi geçenlerden ulaşılabilenler ve konuya ilgi duyanlardan oluşuyordu.
Bu çalışmalarda ismi geçenler ve atölyede önerilen isimler, bu arşivin çekirdeğini oluşturdu. Böyle bir ön isim havuzu, aynı zamanda interaktif platformun teknik altyapısını oluşturarak, kullanıma açmak için de gerekliydi
Çalışmanın ilk hazırlık toplantısına katılanlar, bu arşivin küratör kolektifi ile danışma kurulunu oluşturdular. Atölyede arşivin genel çerçevesi de tartışıldı.
Toplantıdan sonra hazırlanan davetin yaygınlaştırılmasıyla da arsivin “başlangıç” isimleri genisledi. Arşiv, sürekli gelişecek bir sürecin başlangıcı, nüvesi. Tıpki her arşivin başlangıcında olduğu gibi.
Arşivi genişletmek iki yöntemle mümkün:
Hayatta olanlar, bilgilerini sadece kendileri girebiliyor.
Vefat etmiş kişilerin bilgileri herkes tarafından girilebiliyor.
Arşivin işleyişi hakkında kısa bilgiler
Arşivin ana sayfası, fotoğraflardan oluşan bir mozaik olarak tasarlandı ve arşivlenen tüm isimlerin fotoğraflarıyla, sonsuz olarak alta doğru akıp, gidecek. Mozaik statik değil. En üst sırada olan fotoğraflar her zaman değişiyor. Arşive en son eklenenler, en üst sırada yer alıyor. Arşivde aynı zamanda alfabetik sıralama olanağı da bulunuyor.
Tohum ekenler, fide dikenler – Türkiye sol hareketi kadın+lar tarihi arşivine isim yükleme kuralı:
– Yaşayan kişiler, kendisiyle ilgili bilgileri ancak şahsen ekleyebilir.
– Vefat etmiş isimlerin bilgi girişi ise, konuya ilgi duyan herkes için mümkündür.
İstanbul Toplumsal Cinsiyet Müzesi