Sardunya

 

Yasadır ansıtalım:

Tohum ekenlerin, fide dikenlerin

Kimse durduramaz yağmurunu

Güneşini kimse kesemez

 

Fesleğen ekiyorum, sardunya dikiyorum

Arsızmış, öyle diyor komşum

Artık siz istemeseniz de

Açar tohumunu, yayılır toprağınızda

 

Ne güzel ne güzel ne güzel tanrım

Fesleğen ekiyor, sardunya dikiyorum

Bitiyorum arsızlığına çimenin çiçeğin

 

Arsızlık bugünden geri

Umut ve direnç demektir

Sokulmak demektir yaşamın koynuna

Özdeşlik demektir yaşamla

 

İnan olsun dostlar, inan olsun

Dalından kopan sardunya

Bozulmadı bi kez, eğmedi başını

Açmayı sürdürdü diktiğim toprakta

 

Gülten Akın (1933-2015)

Akın, Gülten (2019): Bütün Eserleri Cilt 1, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, s. 306.

Tohum ekenler, fide dikenler

Türkiye sol hareketi kadın+lar tarihi interaktif sergi ve arşivi hakkında

İstanbul Toplumsal Cinsiyet Müzesi, Türkiye’deki sol politikaların, sol eylemin, sol fikirlerin ve sol sanatın, özetle sol  mücadele kültürünün oluşmasında, gelişmesinde ve sürdürülmesinde emeği olan sol kadın+ların görünürlüğünü arttırmak amacıyla,  bu interaktif sanal arşivi tasarladı. 

Arşiv, 1 Mayıs 2023 tarihinde açıldı.

2023’e değin onlarca kitap, belgesel, sergi gibi çalışmalarla anısı yaşatılan, onurlandırılan sol kadın+lar var.  Tohum ekenler, fide dikenler Türkiye sol hareketi kadın+lar tarihi interaktif sergi ve arşivi, bu birikime, özgün bir yöntemle katkıda bulunuyor.  

Ziyaretçilerin aynı zamanda bir tür sergi gibi de gezebileceği bu arşiv, sol hareket içindeki kadın+ların daha görünür olmasını sağlamanın ötesinde, interaktif tasarım desteğiyle, sınırsız sayıda yeni ismin de arşive sürekli olarak eklenmesini mümkün kılıyor. 

Arşivin nüvesi 18 Mart 2023 tarihinde yapılan hazırlık atölyesinde oluştu. Atölyenin katılımcıları, Türkiye sol  hareketinde kadın+lara dair  sözlü tarih çalışması yürütmüş, otobiyografik ve biyografik eserler, derlemeler, belgeseller gibi çalışmalar yapmış olanlar,  bu çalışmalarda ismi geçenlerden ulaşılabilenler ve konuya ilgi duyanlardan oluşuyordu.  

Bu çalışmalarda ismi geçenler ve atölyede önerilen isimler, bu arşivin çekirdeğini oluşturdu.  Böyle bir ön isim havuzu, aynı zamanda interaktif platformun teknik altyapısını  oluşturarak, kullanıma açmak için de gerekliydi

Çalışmanın ilk hazırlık toplantısına katılanlar, bu arşivin küratör kolektifi ile danışma kurulunu oluşturdular. Atölyede arşivin genel çerçevesi de tartışıldı.

Toplantıdan sonra hazırlanan davetin yaygınlaştırılmasıyla da arsivin “başlangıç” isimleri  genisledi. Arşiv, sürekli  gelişecek bir sürecin başlangıcı, nüvesi. Tıpki her arşivin başlangıcında olduğu  gibi.

Arşivi genişletmek iki yöntemle mümkün: 

Hayatta olanlar, bilgilerini sadece kendileri girebiliyor.  

Vefat etmiş kişilerin bilgileri herkes tarafından girilebiliyor. 

Arşivin işleyişi hakkında kısa bilgiler

Arşivin ana sayfası, fotoğraflardan oluşan bir mozaik olarak tasarlandı ve arşivlenen tüm isimlerin fotoğraflarıyla, sonsuz olarak alta doğru akıp, gidecek. Mozaik statik değil. En üst sırada olan fotoğraflar her zaman değişiyor. Arşive en son eklenenler, en üst sırada yer alıyor. Arşivde aynı zamanda alfabetik sıralama olanağı da bulunuyor.

Tohum ekenler, fide dikenler – Türkiye sol hareketi kadın+lar tarihi arşivine isim yükleme kuralı:

– Yaşayan kişiler, kendisiyle ilgili bilgileri ancak şahsen ekleyebilir.

– Vefat etmiş isimlerin bilgi girişi ise, konuya ilgi duyan herkes için mümkündür.

 İstanbul Toplumsal Cinsiyet Müzesi